Кернеу трансформаторлары
Жоспар
Кіріспе. 2
Негізгі бөлім:
1) Кернеу трансформаторы туралы жалпы ұғым. 3
2) НТМИ сериялы кернеу трансформаторы. 10Қорытынды. 12
Әдебиеттер тізімі. 13
Кіріспе
Трансформатор электр энергиясын кернеуі бойынша түрлендіруге және кернеуді реттеуге арналған электромагниттік құрылғы. Трансформатордың қажеттігі электр энергиясының оны таратқан кездегі шығынын азайту және сымдық материялды үнемдеумақсатынан келіп туған. Трансформаторларды құру үшін алдымен трансформатор жасалатын материялдарды зерттеп ұғыну керек болатын,мысалы:металл емес және металл,металдың магниттік қасиетін және оның жасалу теориясын білу керек еді. Алдымен осы бағытта жұмыс жүргізген Мәскеу университетінің профессоры А.С.Столетовтың жұмысы,ол гистерезис түйіні мен ферромагниттің құрылымын ойлап тапты. Гопкинсондар әулетіэлектромагнит тізбегін ойлап тапты.
Ал 1831 жылы ағылшын физигі Майкл Фарадей электромагниттік индукцияны,трансформатордың электрлік жұмысын зерттеп тапты. Болашақ трансформатордың схемалық көрінісі ең алғаш 1831 жылы Фарадей мен Генридің жұмыстарында пайда болды. Бірақ кейіннен ол екі физиктің де жұмыстарында кернеу мен тоқ туралы еш бір теориялық шешімдер болмаған бірақ айнымалы тоқтыңтрансформация құбылысы жасалған. 1848 жылы француз механигі Г.Румкорв индукциялық ктушканы ойлап тапты және сол ктушка алғашқы трансформатордың бастамасы болды.
Трансформаторлар 1831 жылдан бастап біздің күнделікті өмірімізде үлкен орын алды. Трансформатормен біз жергілікті жерлердегі тоқ шамасын реттеп отыруға қолданамыз,онсыз қазіргі кедегі еш бір электллік техника іске жарамсыз болар еді. Соның көмегімен бізөзімізге керек етіп тұрған кернеу мен тоқты аламыз.
Қазіргі кезде біздің қолданып жүрген трансформаторлдарды бұрынғы СССР кезінде қабырғасы қаланған «Московский электрозавод» өндірісінің өнімін пайдаланамыз. Трансформаторлардың түрлері өте көп: күшейткіш тансформатор,төмендеткіш трансформатор,авто трансформатор,пик трансформатор,тоқ трансформаторы,кернеу трансформаторы,импульстік трансформатор,бөлгіштрансформатор және т.б. болып бөлінеді.
Кернеу трансформаторы туралы жалпы ұғым.
Кернеу трансформаторлары электр өлшеуіш аспаптардың, реле, сигнализация тізбектердің, басқару мен автоматтандыру катушкасын кернеумен қоректендіруге қолданылады. Әдеттегі күштік трансформаторлардан кішігірім қуатымен ерекшеленеді. Мысалға, көп таралған НОМ-10 типті кернеу трансформаторының қуаты тек 720 ВАқұрайды. Көп орамды жоғары кернеулі орамасы болып табылатын оның бірінші орамасы U1 өлшенетін кернеуге, ал төменгі кернеулі орамасы болып табылатын екінші орамасы вольтметрмен және басқа аспаптардың тізбектегі кернеуімен тұйықталады. Екі орамасы да концентрлі. Күштік трансформаторлардағыдай, ЖК орамасы ТК ораманың сыртында орналасқан. Барлық өлшеуіш аспаптар бәрінде трансформатордың екінші ретті кернеуіболуы үшін бір-бірімен параллель жалғанады. Вольтметр мен өлшеуіш аспаптардың кернеу тізбегінің кедергісі айтарлықтай жоғары (шамамен 1кОм), яғни кернеу трансформаторы күштік трансформатордың бос жүріс кезіндегі шарттарына ұқсас жұмыс істейді.
Сондықтан да, кернеудің ішкі құлауы және оның орамаларында сәйкесінше төмен, және және , ал болған соң, ондағы кернеу , яғни екінші ретті кернеу бірінші реттікернеумен трансформация коэффицентіне тең қатынаста келеді. Өлшеуіш аспап тізбегінде трансформатордың екінші ретті орамасы фаза бойынша біріншімен сәйкесуі керек. Бұл орамаларды 0 тобына сәйкес кернеуде қосқанда ғана орындалады. Осындай жағдайда, кернеу трансформаторы екінші тізбекке бірінші ретті өзгерген жоғары кернеу мен оның фазасын пропорционалды жеткізеді.
Чтобы читать весь документ, зарегистрируйся.
Источник
Кернеу трансформаторы деген не
О.Тұрмағанбетұлы атындағы Жаңаөзен мұнай және газ колледжі
Арнайы пән оқытушы: Гильманова Гульдана Сагинбаевна
Сабақтың тақырыбы: Тоқ пен кернеудің өлшемдік трансформаторлары
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: тоқ және кернеу трансформаторларының құрылысы, жұмыс істеу принципімен, жұмыс тәртібімен таныстыру.
Тәрбиелік: студенттердің кәсіби дағдысын қалыптастыруға, бірлесіп жұмыс орындауға тәрбиелеу, өз бетімен ізденіске, ұсынған материалды талдауға икемдеу, қызығушылығын арттыру.
Дамытушылық: трансформаторлардың принципімен, түрлерін байланыстыра отырып, студенттердің таным белсенділігін арттыруға жұмыстану.
Сабақтың түрі: тәжірибелік сабақ
Сабақтың әдісі: баяндау, сұрақ-жауап, деңгейлік оқыту, дамыта оқыту.
Сабақтың көрнекілігі: ток және кернеу трансформаторлары видеофрагмент.
САБАҚ БАРЫСЫ
I. Ұйымдастыру бөлімі
Топ кезекшінің баяндамасын қабылдау, қатысты белгілеу.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру
а) Оқушылардың білімін сұрақтар бойынша тексеру
1. Трансформатор дегеніміз не?
2. Ең алғаш трансформаторды кім ойлап тапқан?
3. Трансформатордың құрылысы неден тұрады?
4. Трансформатор қандай орындарда пайдаланады?
5. Трансформатордың қандай түрлері бар?
6. Өлшеуіш трансформаторлар дегеніміз не?
б) «Кім шапшаң» әдісі бойынша «Трансформатордың құрылысы неден тұратынын атаңыздар» 
ІІІ. Үй тапсырмасын қорытындылау
Сонымен трансформаторлардың құрылысын, түрлерін, қолданылу орындарын, өлшеуіш трансформаторын қарастырдық.
IV. Негізгі бөлім
Тоқ пен кернеудің өлшемдік трансформаторлары
2. Тоқ өлшеуіш трансформаторы
3. Кернеу өлшеуіш трансформаторы
1. Трансформатор дегеніміз айнымалы ток жиілігін өзгертпей бірінші реттік кернеуді екінші реттік кернеуге түрлендіретін электростатикалық құрылғы. Трансформатордың жұмыс жасауы электромагниттік кұбылысына негізделген.
Қарапайым күштік трансформатор магнит өткізгіштің стерженінде орналасқан екі орамадан және ферромагнитті материалдан орындалған магнит өткізгіштен тұрады (1. сурет). Біріншілік деп аталатын ораманың бірі U1 кернеуінде айнымалы тоқ Г көзіне қосылған. Екіншілік деп аталатын басқа орамаға Zн тұтынушы қосылған. Трансформатордың біріншілік және екіншілік орамаларына бір-бірімен электрлік байланысы болмайды және бір орамадан басқа қуат электромагнитті жолмен беріледі. Осы орамада орналасқан магнит өткізгіш орамалар арасында индуктивті байланысты күшейту үшін қызмет етеді.
Трансформатордың электромагниттік (а) және принципиалды (б) сызбасы.
Трансформаторлар электр энергиясын аса қашыққа жеткізуге және сол энергияны тұтынушылардың арасына бөлшектеп таратуда ең көп практикалық қолдау тапты. Электр энергиясы көзінің желісіне жалғанған орам бірінші реттік деп аталады да, энергияны тұтынушыға жеткізетін орам екінші реттік деп аталады. Әдетте бірінші реттік орам мен екінші реттік орамдағы кернеу бірдей болмайды.
Егер бірінші реттік кернеу екінші реттік кернеуден аз болса, онда трансформатор жоғарлатқыш деп, ал егер алғашқы кернеу екінші кернеуден көп болса, трансформатор төмендеткіш деп аталады. Қалаған трансформаторды жоғарлатқыш етіп те, төмендеткіш етіп те пайдалануға болады. Кернеуді ұлғайту үшін жоғарлатқыш тансформаторлар, кернеуді азайту үшін төмендеткіш тансформаторлар қолданылады.
Жоғары кернеулі (1000 В-тен артық) және тогы үлкен қондырғыларда электрлік шамаларды тікелей өлшейтін құралдар жоқ. Себебі амперметрлер үшін өте жуан сымдар керек болатын болса, жоғары кернеуді өлшейтін құралдар күшті электромагниттік өрістен өлшеуіш құралдардың тетіктерін қорғау және жоғары кернеулік үшін күшті изоляция жасау техникалық оңай шешілетін мәселе емес.
Сондықтан төменгі кернеулі өлшеуіш құралдармен жоғары кернеулі тізбектердің электрлік шамаларын өлшеу үшін трансформаторлар қолданылады. Мұндай трансформаторларды өлшеуіштік трансформаторлар деп атайды. Өлшеуіштік трансформаторларды қолдану амперметрлердің, вольтметрлердің және ваттметрлердің өлшеу шектерін кеңейтеді. Өлшеуіштік трансформаторлар кернеу өлшеуіштік трансформаторлар және ток өлшеуіштік трансформатор болып бөлінеді. Жалпы алғанда, құрылысы және әрекеті бойынша өлшеуіштік трансформаторлардың кәдімгі трансформаторлардан өзгешелігі жоқ.
2.Ток өлшеуіштік трансформатордың кірмелік орамасы желілік сымға тізбектей жалғанады, яғни тогын өлшейтін деп отырған сымның тогы кірмелік орамамен жүруі керек. Сондықтан ток өлшеуіштік трансформатордың кірмелік орамасы жуан сымнан жасалады да орам саны өте аз болады.Ал, шықпалық ораманың орам саны тогы 5 А болатындай етіп жасалады. Оған амперметр және вольтметр мен санауыштың токтық орамалары жалғанады. Амперметрдің және ваттметр мен санауыштың токтық орамаларының кедергілері өте аз болатындықтан шықпалық орама қысқа тұйықталу қалпында істейді деп айтуға болады.
Сурет-1. Ток трансформаторының схемасы
Мұндағы I2 — шықпалық ораманың тогы (әдетте барлық токтық трансформаторларда ол 5-ге тең).
Трансформация коэффициенті бөлшек түрінде көрсетіледі:
Токтық трансформаторлардың құжатында олардың түрі, мысалы, ТПЛ -10 (мұндағы цифр кірмелік орама жалғанатын тізбектің кернеуін көрсетеді), кірмелік ораманың номиналды тогы, дәлдік класы, осы дәлдік класындағы шықпалық орама тізбегінің кедергісі және массасы көрсетіледі.
Әдетте кернеу өлшеуіштік трансформатор үш фазалы болса, ток өлшеуіштік трансформатрлар бір фазалы болады. Сондықтан үш фазалы тізбектің тогын өлшеу үшін үш токтық трансформатор қойылады.
Токтық трансформатордың шықпалық орамасының орам саны көп болатындықтан бос жүріс кезінде онда үлкен ЭҚК пайда болады. Сондықтан өлшеуіш аспаптарды ағытқан және олар ағытулы тұрған кезде сақтық үшін шықпалық ораманы қысқа тұйықтап қою керек және ол әрқашанда жерлестірілген болуы керек.
3. Кернеу өлшеуіштік трансформаторлар бір фазалы немесе үш фазалы болады. Төмен кернеулі өлшеуіштік трансформаторлар ауамен тікелей қатысып салқындайды, ал жоғары кернеулі өлшеуіштік трансформаторлар май құйған құтыға салынып, май арқылы салқындатылады. Кернеу өлшеуіштік трансформатордың кірмелік орамасы желінің кернеуіне жалғанады да, ал шықпалық орамасына төмен кернеулі вольтметр немесе ваттметр мен электр энергиясын санауыштың кернеулік орамалары жалғанады. Сондықтан кірмелік ораманың орам саны көп болады да, ал шықпалық ораманың орам саны кернеуі әдетте 100 В болатындай етіп алынады
Кернеу өлшеуіштік трансформатордың трансформация коэффициенті
электр желілерінің кернеулеріне сәйкесті 0,38 кВ/100 В, 6/100, 10/100 мәндерге ие болады. Әдетте өлшеуіштік трансформаторларда кірмелік ораманың кернеуі киловольтпен, ал шықпалық ораманың кернеуі вольтпен көрсетіледі.
Кернеу өлшеуіштік трансформаторлардың құжатында кірмелік және шықпалық орамаларының кернеулерінен басқа оның өзекшесі бойынша дәлдік класы және қуаты көрсетіледі. Мысалы, НТМИ-10 кернеу өлшеуіштік трансформаторының кірмелік кернеуі 10 кВ, шықпалық кернеуі 100 В, ал қуаты 3-дәлдік класында 500 ВА, массасы 110 кг
Источник
«ӨЛШЕУІШ КЕРНЕУ ТРАНСФОРМАТОРЫ» (КОЛЛЕДЖ)
Өлшеуіш кернеу трансформаторы
Өлшеуіш кернеу трансформаторы кернеуі 380 В-тан жоғары қондырғыларда приборлардың паралель обмоткасын қоректендіру үшін қолданылады.
6,38 суретте өлшеуіш кернеу трансформаторының құрылысы мен векторлық диаграммасы көрсетілген.
Кернеу трансформаторының енгізгі элементтері мыналар:
1 – тұйықталған электротехникалық темірден жасалған өзек;
2 – жоғары кернеулі бірінші обмотка;
3 – төменгі кернеулі екінші обмотка.
Кернеу трансформаторы тізбекке паралель қосылады.
Кернеудің трансформатордың екінші обмоткасы стандартты 100 В немесе 100/3 В-тық кернеуге есептелініп зоводта дайындалады. Бұл обмоткаға ватметрдің счетчиктің, реленің және автоматика приборлардың паралель обмоткалары қосылады. Кернеу трансформаторлары өлшеу процесіне екі қателік енгізеді. Олар мыналар:
1. Кернеу мөлшерінің қателігі;
Егерде кернеу трансформаторының екінші обмоткасының жүгі /S2/ көбейсе, онда ол кернеу трансформаторының өлшеуіш қателігі де көбейеді.
Кернеу трансформаторының 4 кластық дәлдігі бар: 0,2; 0,5; 1 және 3.
Көрсетілген цифрлар өлшеу процесінде кернеуді болатын қателіктерді процентпен көрсетеді.
Кернеу трансформаторларының шаруашылықта жиі қолданылатын түрлері мыналар: НОМ; НОЛ; НОС; НТМИ; НКФ т.с.т.б.,6,40 сурет.
Қзіргі уақытта кернеу трансформаторлары халық шаруашылығында кеңінен қолданылады.
Неклепаев Б. Н. Электр станциялары мен қосалқы станцияларының электр бөлігі. Энергоатомиздат. 1989 ж.
Васильев А. А. Және басқалар. Электр станциялары мен қосалқы станцияларының бөлігі. 1990 ж.
Хожин Г. Электр станциялары мен қосалқы станциялар. 1998 ж.
Курс повышения квалификации
Охрана труда
Курс профессиональной переподготовки
Библиотечно-библиографические и информационные знания в педагогическом процессе
Курс профессиональной переподготовки
Охрана труда
Вам будут интересны эти курсы:
Оставьте свой комментарий
Учителям предлагают 1,5 миллиона рублей за переезд в Златоуст
ВПР для школьников в 2022 году пройдут весной
Путин поручил не считать выплаты за классное руководство в средней зарплате
Во Франции планируют ввести уголовное наказание за буллинг в школе
Педагогам Северной Осетии в 2022 году будут выплачивать надбавки за стаж
Международный конгресс-выставка «Молодые профессионалы» пройдет с 12 по 14 декабря в Москве
Подарочные сертификаты
Ответственность за разрешение любых спорных моментов, касающихся самих материалов и их содержания, берут на себя пользователи, разместившие материал на сайте. Однако администрация сайта готова оказать всяческую поддержку в решении любых вопросов, связанных с работой и содержанием сайта. Если Вы заметили, что на данном сайте незаконно используются материалы, сообщите об этом администрации сайта через форму обратной связи.
Все материалы, размещенные на сайте, созданы авторами сайта либо размещены пользователями сайта и представлены на сайте исключительно для ознакомления. Авторские права на материалы принадлежат их законным авторам. Частичное или полное копирование материалов сайта без письменного разрешения администрации сайта запрещено! Мнение администрации может не совпадать с точкой зрения авторов.
Источник
